Εύη Ξουρή
Δικηγόρος

Α. ΓΕΝΙΚΑ

Για την παρένθετη – κυοφόρο γυναίκα:

• Η παρένθετη μητέρα πρέπει να έχει ηλικία 25 έως 45 ετών (υπάρχουν και αντίθετες αποφάσεις δικαστηρίων, πχ επιτρέπουν σε γυναίκα μεγαλύτερη).
• Θα πρέπει να είναι απόλυτα υγιής.
• Να έχει αποκτήσει τουλάχιστον ένα δικό της παιδί.
• Να μην έχει υποβληθεί σε περισσότερες από δύο καισαρικές τομές.
• Να έχει υποβληθεί στις υποχρεωτικές εκ του νόμου ιατρικές εξετάσεις.
• Να έχει υποβληθεί σε ενδελεχή ψυχολογική αξιολόγηση.
• Θα πρέπει να είναι πρόθυμη να υπογράψει το ιδιωτικό συμφωνητικό ανάμεσα στην ίδια και τους μελλοντικούς γονείς και να τηρήσει πλήρως τους όρους του.
• Θα πρέπει να έχει τη συγκατάθεση του συζύγου της σε περίπτωση που είναι έγγαμη και η συγκατάθεσή του θα πρέπει να κατατεθεί εγγράφως στο δικαστήριο που θα ακολουθήσει.
• Τα ωάρια που θα γονιμοποιηθούν δεν θα πρέπει να της ανήκουν, έτσι ώστε να αποφευχθεί στο μέλλον τυχόν διεκδίκηση της μητρότητας του παιδιού που θα γεννήσει.

Για τη γυναίκα που θέλει να γίνει μητέρα:

• Να είναι μικρότερη των 50 ετών (υπάρχουν και αντίθετες αποφάσεις δικαστηρίων, πχ επιτρέπουν σε γυναίκα μεγαλύτερη).

• Να έχει υποβληθεί τόσο εκείνη ο σύζυγός της στις υποχρεωτικές εκ του νόμου ιατρικές εξετάσεις.
• O σύζυγός της θα πρέπει να είναι σύμφωνος με την παρένθετη μητρότητα.
• Να έχει αποδεδειγμένα προβλήματα υγείας που δεν της επιτρέπουν να κυοφορήσει.
• Θα πρέπει να δώσει τα ωάρια της στα πλαίσια θεραπείας με εξωσωματική γονιμοποίηση. Αν για κάποιο επιπλέον ιατρικό λόγο κρίνεται απαραίτητο, τότε μπορεί να κάνει χρήση και ωαρίων δότριας.
• Θα πρέπει μαζί με τον σύζυγό της να καλύψουν όλα τα έξοδα της παρένθετης μητέρας.

Οικονομικό αντάλλαγμα :

Σύμφωνα με το νόμο, η συμφωνία για κυοφορία από άλλη γυναίκα (δηλαδή της παρένθετης μητέρας), γίνεται αφιλοκερδώς και χωρίς οποιοδήποτε αντάλλαγμα και για την έναρξη της διαδικασίας απαιτείται ειδική δικαστική άδεια.

Δεν συνιστούν όμως αντάλλαγμα οι εξής υποχρεώσεις από την πλευρά του ζευγαριού:

1. Η καταβολή των δαπανών για την εκτέλεση των απαραίτητων εξετάσεων.
2. Η καταβολή των δαπανών του συμβολαιογράφου για την υπογραφή του ιδιωτικού συμφωνητικού.
3. Η αμοιβή των νομικών που θα διεκπεραιώσουν τη διαδικασία.
4. Τα δικαστικά παράβολα.
5. Η ιατρική αξιολόγηση της παρένθετης μητέρας και του ζεύγους.
6. Η ψυχολογική αξιολόγηση της παρένθετης μητέρας.
7. Η καταβολή των δαπανών που απαιτούνται για την επίτευξη της εγκυμοσύνης (φάρμακα και διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης), την κυοφορία (παρακολούθηση της κύησης και εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου), τον τοκετό, τις πιθανές επιπλοκές του, την ανάγκη νοσηλείας του νεογνού σε μονάδα προώρων και τη λοχεία.
8. Κάθε συνέπεια της κυοφόρου εξαιτίας αποχής από την εργασία της, καθώς και οι αμοιβές για εξαρτημένη εργασία, τις οποίες στερήθηκε λόγω απουσίας, με σκοπό την επίτευξη της εγκυμοσύνης, την κυοφορία, τον τοκετό και τη λοχεία.
9. Ένα ζευγάρι αναλαμβάνει πολλές φορές πέρα από τα ιατρικά έξοδα της παρένθετης μητέρας και επιπλέον έξοδα, όπως αυτά της διατροφής, της διαμονής, ακόμη και της μετακίνησής της, πάντα ανάλογα με τη συμφωνία που έχει προηγηθεί.

Το νομικό πλαίσιο ανάμεσα στην παρένθετη μητέρα, τους γονείς και το  παιδί μετά τη γέννηση:

Στην περίπτωση τέκνου που γεννήθηκε από παρένθετη κυοφόρο γυναίκα, στο ληξιαρχείο προσκομίζεται  η σχετική δικαστική άδεια που δόθηκε στη γυναίκα που επιθυμεί το τέκνο, έτσι ώστε ο ληξίαρχος να την εγγράψει ως μητέρα. Από τη στιγμή που θα γεννηθεί το μωρό, η παρένθετη μητέρα δεν έχει πλέον λόγο.

Β. ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

1. Απαιτείται δικαστική άδεια για την παρένθετη μητρότητα
Για τη μεταφορά των ξένων, γονιμοποιημένων ωαρίων στο σώμα της κυοφόρου απαιτείται δικαστική άδεια, που παρέχεται πριν από τη μεταφορά τους, εφόσον συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις. Η δικαστική άδεια χορηγείται από το αρμόδιο καθ΄ ύλην και κατά τόπο δικαστήριο κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρο 799 ΚΠολΔ), εφόσον η αιτούσα και η κυοφόρος έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα. Απαραιτήτως θα πρέπει να υποβληθεί στο αρμόδιο δικαστήριο σχετική αίτηση της γυναίκας που επιθυμεί να αποκτήσει τέκνο και είναι ιατρικώς αδύνατο να κυοφορήσει, ενώ η γυναίκα που προσφέρεται να κυοφορήσει θα πρέπει από άποψη υγείας της να είναι κατάλληλη για κυοφορία. Αντίγραφο της εν λόγω αίτησης με τη σημείωση για τον προσδιορισμό της δικασίμου πρέπει να κοινοποιηθεί στον εισαγγελέα πρωτοδικών της περιφέρειας του δικαστηρίου (άρθρο 748 παρ. 2 και 799 Κ.Πολ.Δ). Επίσης στη σχετική συζήτηση πρέπει να κλητεύονται τα πρόσωπα που κατά το άρθρο 748 παρ. 3 ΚΠολΔ έχουν έννομο συμφέρον από τη δίκη, όπως η κυοφόρος γυναίκα ή ο σύζυγος της αιτούσας, εάν αυτή είναι έγγαμη. Ενόψει της φύσης της αίτησης, προσωρινή διαταγή του άρθρου 781 ΚΠολΔ δεν είναι δυνατό να εκδοθεί.

2. Αρμόδιο δικαστήριο για την παροχή της άδειας  

Η σχετική αίτηση δικάζεται με τη διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθ. 739 ΚΠολΔ) από το αρμόδιο κατά τόπο Πολυμελές Πρωτοδικείο (άρθρο740 παρ. 2 ΚΠολΔ), στην περιφέρεια του οποίου έχει τη συνήθη διαμονή της η αιτούσα ή εκείνη που θα κυοφορήσει το τέκνο (799 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ.). Για την υποβολή της αίτησης νομιμοποιείται αποκλειστικά η γυναίκα που αδυνατεί για ιατρικούς λόγους να κυοφορήσει.

3. Τι ορίζει ο νόμος για τη μητέρα του τέκνου που θα γεννηθεί με παρένθετη μητρότητα

Σε ό,τι αφορά τη συγγένεια που δημιουργείται από την εφαρμογή της ανωτέρω μεθόδου ιατρικής υποβοήθησης της αναπαραγωγής, το άρθρο 1464 ΑΚ ορίζει ότι μητέρα του τέκνου που θα γεννηθεί τεκμαίρεται αυτή, στην οποία χορηγήθηκε η δικαστική άδεια, δηλαδή η γυναίκα που επιθυμεί αλλά αδυνατεί να αποκτήσει τέκνο για ιατρικούς λόγους και όχι η κυοφόρος γυναίκα.

Το τεκμήριο αυτό ανατρέπεται σύμφωνα με τα ειδικότερα αναφερόμενα στη δεύτερη παράγραφο του ιδίου άρθρου. Σύμφωνα με το άρθρο 1464 παρ. 1 ΑΚ «σε περίπτωση τεχνητής γονιμοποίησης, αν η κυοφορία έγινε από άλλη γυναίκα, υπό τους όρους του άρθρου 1458 ΑΚ, μητέρα του τέκνου τεκμαίρεται η γυναίκα στην οποία δόθηκε η σχετική άδεια».

Για τη σύνταξη της ληξιαρχικής πράξης γέννησης, στο άρθρο 7 του ν. 3089/2002 (το οποίο προστέθηκε στο άρθρο 20 § 1 εδ. 2 του ν. 344/1976) ορίζεται ότι θα πρέπει να προσκομίζεται στο ληξιαρχείο και η δικαστική άδεια που δόθηκε στην τεκμαιρόμενη μητέρα, προκειμένου να εγγράφεται αυτή ως η μητέρα του παιδιού.

4. Απαραίτητες από το νόμο προϋποθέσεις παροχής δικαστικής άδειας για παρένθετη μητρότητα

4.1. Η αιτούσα γυναίκα που επιθυμεί να αποκτήσει τέκνο με παρένθετη μητρότητα θα πρέπει αποδεδειγμένα να αδυνατεί να κυοφορήσει για ιατρικούς λόγους, όπως επειδή δεν έχει μήτρα ή η μήτρα της έχει κάποιο πολύ σοβαρό πρόβλημα (έχει διατηρήσει τις ωοθήκες), σοβαρές καρδιακές παθήσεις, νεφρική ανεπάρκεια, ορμονικές δυσλειτουργίες, πολλαπλές αποβολές, πολλαπλές αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης κ.λ.π. Επίσης θα πρέπει η γυναίκα αυτή να βρίσκεται σε αναπαραγωγική ηλικία και να μην έχει υπερβεί το πεντηκοστό έτος της ηλικίας της.

4.2. Θα πρέπει να διενεργηθεί υποχρεωτικά ιατρική εξέταση για τους ιούς της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV, HIV2), ηπατίτιδας Β και C και σύφιλης (RPR) τόσο στη γυναίκα που πρόκειται να κυοφορήσει όσο και σε αυτούς που επιθυμούν να αποκτήσουν τέκνο.

4.3. Απαιτείται ειδική άδεια από την εθνική αρχή που θεσπίζεται με το άρθρο 19 ν. 3305/2005 εφόσον τα πρόσωπα που μετέχουν στην εφαρμογή αυτής της μεθόδου ιατρικής υποβοήθησης της αναπαραγωγής και εκείνα που επιδιώκουν την απόκτηση τέκνου είναι οροθετικά για τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας.

4.4. Η γυναίκα που πρόκειται να κυοφορήσει (φέρουσα ή κυοφόρος) θα πρέπει να υποβάλλεται σε ενδελεχή ψυχολογική αξιολόγηση. Επίσης θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι η γυναίκα που προσφέρεται να κυοφορήσει είναι, ενόψει της κατάστασης της υγείας της, κατάλληλη για κυοφορία.

4.5. Έγγραφη συμφωνία και χωρίς αντάλλαγμα μεταξύ των προσώπων που επιθυμούν το παιδί και της κυοφόρου γυναίκας, καθώς και του συζύγου της τελευταίας, αν αυτή είναι έγγαμη. Στην συμφωνία αυτή εκτός από τη συμφωνία για τη διενέργεια της πράξης θα πρέπει να δηλώνουν ότι τα γονιμοποιημένα ωάρια, που εμφυτεύονται στη μήτρα της κυοφόρου δεν θα ανήκουν στην ίδια. Η έγγραφη αυτή συμφωνία προσκομίζεται στο δικαστήριο για την παροχή της δικαστικής άδειας για την παρένθετη μητρότητα.

Δεν συνιστά αντάλλαγμα η καταβολή των δαπανών που απαιτούνται για την επίτευξη της εγκυμοσύνης, την κυοφορία, τον τοκετό και τη λοχεία και η αποζημίωση για κάθε θετική ζημία της κυοφόρου εξαιτίας αποχής από την εργασία της και τις αμοιβές από εξαρτημένη εργασία, τις οποίες στερήθηκε λόγω απουσίας με σκοπό την επίτευξη της εγκυμοσύνης, την κυοφορία, τον τοκετό και τη λοχεία.

4.6. Η αιτούσα γυναίκα που επιθυμεί να αποκτήσει τέκνο με παρένθετη μητρότητα και η κυοφόρος θα πρέπει να έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα.

4.7. Η γυναίκα που κυοφορεί και γεννά αποκαλείται «κυοφόρος» και η γυναίκα που επιθυμεί το παιδί και έδωσε το γενετικό της υλικό (ωάριο) «γενετική» μητέρα. Ο νόμος (άρθρο 3 παρ. 9 του ν. 3305/2005) απαγορεύει το ωάριο να προέρχεται από την «κυοφόρο», δηλαδή απαγορεύει ρητά την «πλήρη υποκατάσταση στη μητρότητα», ενώ (το ωάριο) μπορεί να προέρχεται από τρίτη γυναίκα (μερική υποκατάσταση στη μητρότητα).

Γ. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Ν. 3305/27.01.2005 – “Εφαρμογή της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής” (Ι.Υ.Α.).

 
ΑΡΘΡΟ 2 – Μέθοδοι και συναφείς τεχνικές

1. Μέθοδοι της Ι.Υ.Α. είναι ιδίως:
……….
β. η εξωσωματική γονιμοποίηση και μεταφορά γονιμοποιημένων ωαρίων

ΑΡΘΡΟ 3 – Ορισμοί

Για τους σκοπούς του νόμου νοούνται ως:

….

9. Παρένθετη μητρότητα: η περίπτωση κατά την οποία μία γυναίκα κυοφορεί και γεννά (φέρουσα ή κυοφόρος), ύστερα από εξωσωματική γονιμοποίηση και μεταφορά γονιμοποιημένων ωαρίων, με χρήση ωαρίου ξένου προς την ίδια, για λογαριασμό μίας άλλης γυναίκας, η οποία επιθυμεί να αποκτήσει παιδί αλλά αδυνατεί να κυοφορήσει για ιατρικούς λόγους.

ΑΡΘΡΟ 4 – Προϋποθέσεις εφαρμογής των μεθόδων Ι.Υ.Α.

1. Οι μέθοδοι Ι.Υ.Α. εφαρμόζονται σε ενήλικα πρόσωπα μέχρι την ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής του υποβοηθούμενου προσώπου. Σε περίπτωση που το υποβοηθούμενο πρόσωπο είναι γυναίκα, ως ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής νοείται το πεντηκοστό έτος.

 Η εφαρμογή τους σε ανήλικα πρόσωπα επιτρέπεται κατ εξαίρεση λόγω σοβαρού νοσήματος που επισύρει κίνδυνο στειρότητας, για να εξασφαλιστεί η δυνατότητα τεκνοποίησης. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται οι όροι του άρθρου 7.

 2. Πριν από την υποβολή σε μεθόδους Ι.Υ.Α. διενεργείται υποχρεωτικώς έλεγχος ιδίως για τους ιούς της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV1, HIV2), ηπατίτιδα Β και C και σύφιλη.

3. Αν τα πρόσωπα που μετέχουν στην εφαρμογή των μεθόδων Ι.Υ.Α. είναι οροθετικοί για τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας, απαιτείται, για την υποβολή σε μεθόδους Ι.Υ.Α., ειδική άδεια από την Εθνική Αρχή Ι.Υ.Α. (Αρχή) του άρθρου 19.

*** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Κατά το άρθρο τρίτο Ν.4812/2021,ΦΕΚ Α` 110/30.06.2021:

“. Για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών από τη δημοσίευση του παρόντος, με απόφαση του Υπουργού Υγείας, μετά από αιτιολογημένη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, το κατά το άρθρο 4 του ν. 3305/2005 (Α` 17) ηλικιακό όριο της επιτρεπτής διενέργειας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε περίπτωση που το υποβοηθούμενο πρόσωπο είναι γυναίκα, δύναται να προσαυξάνεται κατά δύο (2) έτη, δηλαδή μέχρι το πεντηκοστό δεύτερο (52ο) έτος της ηλικίας συμπληρωμένο.

 2. Εκκρεμή αιτήματα φυσικών προσώπων που έχουν ήδη συμπληρώσει το όριο φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής του άρθρου 4 του ν. 3305/2005 εξετάζονται κατά προτεραιότητα από το Εποπτικό Συμβούλιο και την Εκτελεστική Επιτροπή της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.

3. Στο πλαίσιο της απόφασης του Υπουργού Υγείας της παρ. 1, μετά από αιτιολογημένη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής δύναται να ρυθμίζεται και κάθε συναφές ζήτημα ή εκκρεμές ενώπιον της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής αίτημα, του οποίου η εξέταση δεν έλαβε χώρα λόγω περιορισμών που οφείλονται στην πανδημία του κορωνοϊού COVID-19.”

ΑΡΘΡΟ 13 – Παρένθετη μητρότητα

1. Η Παρένθετη μητρότητα επιτρέπεται υπό τους όρους που προβλέπονται στα άρθρα 1458 Α.Κ. και όγδοο του Ν. 3089/2002.

2. Η γυναίκα που πρόκειται να κυοφορήσει υποβάλλεται στις ιατρικές εξετάσεις του άρθρου 4 και σε ενδελεχή ψυχολογική αξιολόγηση.

3. Το άρθρο 4 παράγραφοι 2 και 3 εφαρμόζεται επίσης για τον έλεγχο της υγείας των προσώπων που επιδιώκουν να αποκτήσουν τέκνο.

 4. Η συμφωνία για κυοφορία από τρίτη γυναίκα γίνεται χωρίς οποιοδήποτε αντάλλαγμα. Δεν συνιστά αντάλλαγμα:

α. η καταβολή των δαπανών που απαιτούνται για την επίτευξη της εγκυμοσύνης, την κυοφορία, τον τοκετό και τη λοχεία,

β. κάθε θετική ζημία της κυοφόρου εξαιτίας αποχής από την εργασία της, καθώς και οι αμοιβές για εξαρτημένη εργασία, τις οποίες στερήθηκε λόγω απουσίας, με σκοπό την επίτευξη της εγκυμοσύνης, την κυοφορία, τον τοκετό και τη λοχεία.

Το ύψος των καλυπτόμενων δαπανών και αποζημιώσεων καθορίζεται με απόφαση της Αρχής.

ΑΡΘΡΟ 26 – Ποινικές κυρώσεις

παρ. 6. Όποιος προβαίνει σε εφαρμογή μεθόδων Ι.Υ.Α. κατά παράβαση των ορίων ηλικίας που προβλέπονται στα άρθρα 1455 παράγραφος 1 εδ. β΄ Α.Κ. και των άρθρων 4 παράγραφος 1 και 8 παράγραφος 7 του παρόντος, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης μέχρις ενός έτους.

παρ. 8. Όποιος μετέχει στη διαδικασία απόκτησης τέκνου μέσω παρένθετης μητρότητας, χωρίς να τηρηθούν οι όροι των άρθρων 1458 Α.Κ., 8 του Ν. 3089/2002 και 13 του παρόντος, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και με χρηματική ποινή τουλάχιστον 1.500,00 ευρώ. Με την ίδια ποινή τιμωρείται όποιος δημόσια ή με την κυκλοφορία εγγράφων, εικόνων ή παραστάσεων αναγγέλλει, προβάλλει ή διαφημίζει, έστω και συγκαλυμμένα, την απόκτηση τέκνου μέσω τρίτης γυναίκας ή παρέχει κατ’ επάγγελμα μεσιτικές υπηρεσίες με οποιοδήποτε αντάλλαγμα ή προσφέρει με τον ίδιο τρόπο υπηρεσίες δικές του ή άλλου για την επίτευξη του σκοπού αυτού.

ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

ΑΡΘΡΟ 1458

Η  μεταφορά στο σώμα άλλης γυναίκας γονιμοποιημένων ωαρίων, ξένων προς την ιδίαν, και η κυοφορία από αυτήν επιτρέπεται με δικαστική άδεια που παρέχεται πριν από τη μεταφορά, εφόσον υπάρχει έγγραφη και χωρίς αντάλλαγμα συμφωνία των προσώπων που επιδιώκουν να αποκτήσουν τέκνο και της γυναίκας που θα κυοφορήσει, καθώς και του συζύγου της, αν αυτή είναι έγγαμη.

Η δικαστική άδεια παρέχεται ύστερα από αίτηση της γυναίκας που επιθυμεί να αποκτήσει τέκνο, εφ’ όσον αποδεικνύεται ότι αυτή είναι ιατρικώς αδύνατο να κυοφορήσει και ότι η γυναίκα που προσφέρεται να κυοφορήσει είναι, εν όψει της κατάστασης της υγείας της, κατάλληλη για κυοφορία.

ΑΡΘΡΟ 1464

Σε περίπτωση τεχνητής γονιμοποίησης, αν η κυοφορία έγινε από άλλη γυναίκα, υπό τους όρους του άρθρου 1458, μητέρα του τέκνου τεκμαίρεται η γυναίκα στην οποία δόθηκε η σχετική δικαστική άδεια.

Το τεκμήριο αυτό ανατρέπεται, με αγωγή προσβολής της μητρότητας που ασκείται μέσα σε προθεσμία έξι μηνών από τον τοκετό, είτε από την τεκμαιρόμενη μητέρα, είτε από την κυοφόρο γυναίκα, εφόσον αποδειχθεί ότι το τέκνο κατάγεται βιολογικά από την τελευταία. Η προσβολή γίνεται από τη δικαιούμενη γυναίκα αυτοπροσώπως ή από ειδικό πληρεξούσιό της ή ύστερα από άδεια του δικαστηρίου, από τον νόμιμο αντιπρόσωπό της.

Με την αμετάκλητη δικαστική απόφαση που δέχεται την αγωγή το τέκνο έχει αναδρομικά από τη γέννησή του μητέρα τη γυναίκα που το κυοφόρησε. 

ΚΩΔΙΚΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΑΡΘΡΟ 799 – ΜΕΤΑΘΑΝΑΤΙΑ ΤΕΧΝΗΤΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ. ΠΑΡΕΝΘΕΤΗ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ.
Όταν ζητείται κατά το νόμο να χορηγηθεί άδεια για μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση ή για κυοφορία τέκνου από άλλη γυναίκα, αρμόδιο είναι το πολυμελές πρωτοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου έχει τη συνήθη διαμονή της η αιτούσα ή εκείνη που θα κυοφορήσει το τέκνο.

Το δικαστήριο διατάζει να γίνει η συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών, αν κρίνει ότι η δημοσιότητα πρόκειται να είναι επιβλαβής στα χρηστά ήθη ή ότι συντρέχουν ειδικοί λόγοι προστασίας της ιδιωτικής ή οικογενειακής ζωής των διαδίκων.

Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 73/24-1-2017 (ΦΕΚ 293/Β/7-2-2017)

Κώδικας Δεοντολογίας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής

ΔΩΡΕΑ ΚΑΙ ΠΑΡΕΝΘΕΤΗ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ

 Άρθρο 9

Απαγόρευση ανταλλάγματος

1. Προϋποθέσεις για την παρένθετη μητρότητα ορίζονται: 1) Ηλικία άνω των είκοσι πέντε (25) ετών και μέχρι σαράντα πέντε (45) ετών, 2) να έχει αποκτήσει τουλάχιστον ένα τέκνο και 3) να μην έχει υποβληθεί σε περισσότερες από δύο καισαρικές τομές.

2. Απαγορεύεται η διάθεση γαμετών και γονιμοποιημένων ωαρίων με οποιοδήποτε αντάλλαγμα προς τον δότη. Δεν συνιστά αντάλλαγμα η καταβολή δαπανών που είναι απολύτως απαραίτητες για τη λήψη και την κρυοσυντήρηση των γαμετών. Οι δωρεές ιστών και κυττάρων είναι εθελοντικές και μη αμειβόμενες εκτός από τις δαπάνες και την αποζημίωση που προβλέπονται στο άρθρο 12 παρ.1 του π.δ. 26/2008, στο ν. 4272/2014 και στην υπ” αρ. 54/2014 Κανονιστική απόφαση της Ε.Α.Ι.Υ.Α. (ΦΕΚ Β΄ 2683/2014).